Trong thế giới hiện đại, nơi đổi mới, khả năng thích ứng và sự kiên trì được coi trọng, các tổ chức và nhà lãnh đạo không ngừng tìm kiếm những phương thức để thúc đẩy sự phát triển, xây dựng văn hóa ý nghĩa và đạt được thành công bền vững. Một trong những công cụ ngày càng thu hút sự chú ý nhờ tác động sâu sắc của nó chính là nghiên cứu và ứng dụng sức mạnh nhân cách. Dựa trên nền tảng của tâm lý học tích cực, sức mạnh nhân cách đại diện cho những phẩm chất tốt đẹp nhất của con người, mở ra một cách tiếp cận độc đáo giúp nâng cao hiệu suất, hạnh phúc và các mối quan hệ.

Sức Mạnh Nhân Cách Là Gì?

Sức mạnh nhân cách là những phẩm chất tích cực, đặc trưng và mang tính bản sắc của mỗi cá nhân. Chúng là những đặc điểm cốt lõi, phản ánh qua suy nghĩ, cảm xúc và hành động, góp phần tạo nên một cuộc sống trọn vẹn và đầy ý nghĩa. Được xác định qua các nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực tâm lý học tích cực, sức mạnh nhân cách mang tính phổ quát, vượt qua mọi ranh giới văn hóa, tôn giáo và triết học, phản ánh bản chất nhân văn sâu sắc của con người.

Sức mạnh nhân cách có thể được hình dung như một dòng suối nội tại, bắt nguồn từ chính trung tâm bản thể bạn. Dòng suối này chảy qua từng ngóc ngách trong cuộc sống, lan tỏa vào các mối quan hệ và hòa vào thế giới xung quanh. Khi được thể hiện, những điểm mạnh này không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân mà còn truyền cảm hứng, tạo nên giá trị tích cực cho những người khác và cộng đồng.

Khác biệt so với tài năng, kỹ năng, sở thích hay nguồn lực bên ngoài, sức mạnh nhân cách là một loại “tài sản” vô hình nhưng bền vững và sâu sắc. Tài năng là khả năng bẩm sinh, như khả năng chơi thể thao hay âm nhạc. Kỹ năng là những thành thạo bạn rèn luyện qua thời gian, như khả năng nói trước đám đông hay đánh máy. Sở thích là những đam mê, niềm vui cá nhân, như vẽ tranh hay làm bánh. Nguồn lực bên ngoài là những yếu tố hỗ trợ từ gia đình, cộng đồng hay các mối quan hệ xã hội.

Trong khi tài năng và kỹ năng giúp bạn đạt được thành công bên ngoài, thì chính sức mạnh nhân cách mới là động lực nội tại, thúc đẩy bạn không ngừng vươn xa, phát triển toàn diện bản thân, củng cố các mối quan hệ và tạo ra những giá trị sâu sắc cho cộng đồng xung quanh.

Lịch Sử của Sức Mạnh Nhân Cách

Lịch sử của sức mạnh nhân cách gắn liền với sự phát triển của tâm lý học, đặc biệt là sự ra đời của tâm lý học tích cực. Dù khái niệm về đức hạnh và sức mạnh nhân cách đã tồn tại từ lâu trong triết học cổ đại, nhưng phải đến cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, nhờ vào công trình của các nhà khoa học, lĩnh vực này mới được nghiên cứu một cách hệ thống.

Gốc Rễ Sớm: Triết Học Cổ Đại

Sức mạnh nhân cách có nguồn gốc từ triết học Hy Lạp cổ đại, nơi các nhà tư tưởng như Aristotle, Plato và Socrates đã khám phá các đức tính như một yếu tố cốt lõi của cuộc sống viên mãn. Trong tác phẩm Nicomachean Ethics, Aristotle đề cập đến các đức tính như lòng dũng cảm, sự điều độ và trí tuệ, là cần thiết để đạt được eudaimonia, hay một cuộc sống có ý nghĩa. Những ý tưởng này chủ yếu nhấn mạnh việc phát triển các đức tính đạo đức và trí tuệ nhằm hướng dẫn hành vi đạo đức và sự phát triển cá nhân.

Sự Phát Triển Của Tâm Lý Học Hiện Đại

Vào đầu thế kỷ 20, tâm lý học chủ yếu tập trung vào các vấn đề bệnh lý và rối loạn, như trong trường phái hành vi học và phân tâm học. Tuy nhiên, vào cuối thế kỷ 20, một bước chuyển mình lớn đã xuất hiện, khi các nhà nghiên cứu bắt đầu quan tâm đến các khía cạnh tích cực của chức năng con người. Sự chuyển mình này được gọi là tâm lý học tích cực.

Tâm Lý Học Tích Cực Và Phân Loại VIA

Tâm lý học tích cực, chính thức ra đời vào cuối những năm 1990 dưới sự lãnh đạo của Martin Seligman, tập trung vào việc nghiên cứu các sức mạnh và đức tính, cùng những yếu tố làm cho cuộc sống đáng sống. Cùng với Christopher Peterson, Seligman đã phát triển Phân Loại VIA về các Sức mạnh Nhân cách (VIA: “Values in Action”). Công trình này xác định 24 điểm mạnh nhân cách cốt lõi, chẳng hạn như lòng tốt, sự trung thực, sự kiên trì và lòng biết ơn, được đánh giá cao trên toàn cầu.

Phân Loại VIA về Các Sức Mạnh Nhân Cách

Phân loại VIA của Seligman và Peterson chia 24 điểm mạnh nhân cách thành 6 đức tính lớn:

• Kiến thức & Trí tuệ: Những điểm mạnh giúp con người suy nghĩ sâu sắc và sáng tạo, như sự hiếu kỳ, sáng tạo và ham học hỏi.
• Can đảm: Các điểm mạnh giúp con người đối mặt với khó khăn, như sự dũng cảm và kiên trì.
• Nhân văn: Những điểm mạnh giúp xây dựng và duy trì các mối quan hệ tích cực, như lòng tốt và trí tuệ xã hội.
• Công lý: Các điểm mạnh thể hiện trách nhiệm xã hội và đạo đức, như sự công bằng và khả năng lãnh đạo.
• Chừng mực: Những điểm mạnh giúp duy trì sự cân bằng và tự điều chỉnh, như sự tha thứ, khiêm tốn và khả năng tự điều chỉnh.
• Thanh thoát: Những điểm mạnh giúp kết nối con người với điều lớn lao hơn bản thân, mang lại ý nghĩa và mục đích, như lòng biết ơn và sự trân trọng cái đẹp.

Tại sao sức mạnh nhân cách lại quan trọng?

Sức mạnh nhân cách không chỉ là những phẩm chất lý thuyết hay trừu tượng mà là những công cụ thiết thực có thể được trau dồi và áp dụng để nâng cao hiệu quả cá nhân, đội nhóm và tổ chức. Khi các nhà lãnh đạo nhận thức và tận dụng điểm mạnh của mình, họ trở nên chân thực, hiệu quả và truyền cảm hứng hơn, đồng thời xây dựng được niềm tin và thúc đẩy sự gắn kết trong đội ngũ. Việc hiểu rõ điểm mạnh của các thành viên giúp tạo dựng một đội ngũ bền vững, nâng cao khả năng hợp tác, sáng tạo và giải quyết vấn đề. Đặc biệt, việc phát triển và sử dụng điểm mạnh còn giúp cải thiện hạnh phúc cá nhân, sức khỏe tinh thần, giảm căng thẳng và tạo nên một văn hóa tổ chức tích cực, tràn đầy năng lượng. Nhân viên thường xuyên sử dụng điểm mạnh trong công việc sẽ năng suất hơn, gắn bó hơn và ít có ý định rời bỏ tổ chức. Khi điểm mạnh cá nhân kết hợp với các nhiệm vụ phù hợp, kết quả công việc sẽ được nâng cao rõ rệt, từ đó gia tăng sự hài lòng và cam kết. Các tổ chức cũng có thể tạo dựng một văn hóa có ý nghĩa khi tích hợp điểm mạnh vào sứ mệnh và giá trị của mình, từ đó thúc đẩy sự hòa nhập, mục đích chung và tầm nhìn rõ ràng.

Sức mạnh nhân cách không chỉ là nhiên liệu giúp mỗi cá nhân phát triển vượt bậc mà còn là chìa khóa mở ra tiềm năng của đội ngũ và tổ chức. Khi chúng ta nhận biết, nuôi dưỡng và áp dụng những điểm mạnh này, không chỉ chính bản thân ta trở nên tốt đẹp hơn mà còn lan tỏa giá trị đó đến những người xung quanh, tạo nên một cộng đồng và thế giới đáng sống hơn.

Hãy tự hỏi bản thân: Điểm mạnh của bạn là gì, và làm thế nào bạn có thể sử dụng chúng để truyền cảm hứng và tạo ra sự khác biệt? Hành trình phát triển từ điểm mạnh bắt đầu từ sự nhận thức và nở rộ nhờ hành động có chủ đích.

Ứng Dụng Sức Mạnh Nhân Cách trong Tổ Chức

Sức mạnh nhân cách có thể được áp dụng theo nhiều cách khác nhau để mang lại lợi ích cho các nhà lãnh đạo, đội ngũ và tổ chức. Dưới đây là một số ví dụ:

1. Phát Triển Lãnh Đạo:
   • Khuyến khích các nhà lãnh đạo làm bài khảo sát Sức Mạnh Nhân Cách VIA để xác định điểm mạnh hàng đầu của họ (được gọi là “điểm mạnh nổi bật”).
   • Sử dụng thông tin này để định hình phong cách lãnh đạo, dựa trên các điểm mạnh như sự công bằng, khiêm tốn hoặc kiên trì.
2. Xây Dựng Đội Ngũ:
   • Tổ chức các buổi hội thảo để các thành viên chia sẻ điểm mạnh của mình và khám phá cách họ bổ trợ cho nhau.
   • Phân công nhiệm vụ theo điểm mạnh, cho phép các cá nhân làm việc ở những lĩnh vực mà họ xuất sắc.
3. Hạnh Phúc Nhân Viên:
   • Tích hợp cách tiếp cận dựa trên điểm mạnh vào các buổi đánh giá hiệu suất bằng cách tôn vinh các điểm mạnh cá nhân và tìm cách sử dụng chúng hiệu quả hơn.
   • Tổ chức các buổi đào tạo về mindfulness để làm nền tảng phát triển sâu sắc, mạnh mẽ hơn sức mạnh nhân cách.
4. Văn Hóa Tổ Chức:
   • Đưa ngôn ngữ điểm mạnh vào tuyên bố sứ mệnh và các giá trị của công ty. Ví dụ, nhấn mạnh sự can đảm trong đổi mới hoặc lòng biết ơn trong các mối quan hệ khách hàng.
   • Công khai công nhận điểm mạnh, chẳng hạn như tôn vinh các hành động tử tế hoặc công bằng tại nơi làm việc.
5. Giải Quyết Mâu Thuẫn:
   • Sử dụng các điểm mạnh như sự tha thứ, công bằng và trí tuệ xã hội để xử lý xung đột một cách xây dựng.
   • Khuyến khích tự phản ánh và đặt mình vào vị trí của người khác, giúp mọi người thấy cách họ có thể áp dụng điểm mạnh của mình để giải quyết xung đột.

Bắt Đầu Từ Đâu

Đối với các nhà lãnh đạo và tổ chức quan tâm đến việc tích hợp điểm mạnh nhân cách, bước đầu tiên là nâng cao nhận thức. Khuyến khích mọi người tham gia bài khảo sát miễn phí VIA Character Strengths để khám phá hồ sơ điểm mạnh của họ. Sau khi xác định, các điểm mạnh có thể được tích hợp vào kế hoạch phát triển cá nhân, hoạt động nhóm và chiến lược tổ chức.

Hợp tác với các huấn luyện viên, nhà đào tạo hoặc cố vấn chuyên về tâm lý học tích cực cũng có thể thúc đẩy quá trình này. Có rất nhiều tài nguyên, bao gồm sách, hội thảo và công cụ trực tuyến, để giúp đưa điểm mạnh vào thực tiễn hàng ngày.

Kết Luận

Sứ mạnh nhân cách không chỉ là những phẩm chất lý thuyết mà còn là công cụ thực tế giúp con người phát triển vượt bậc. Khi được nhận diện và phát triển, chúng có thể nâng cao hiệu quả cá nhân, xây dựng đội ngũ mạnh mẽ và tạo ra tổ chức bền vững. Tập trung vào phát triển các điểm mạnh này không chỉ mang lại thành công cá nhân mà còn lan tỏa giá trị tích cực trong cộng đồng và tổ chức. Hãy tự hỏi bản thân: Điểm mạnh của bạn là gì, và làm thế nào bạn có thể sử dụng chúng để tạo ra sự khác biệt?

Tài liệu tham khảo

Niemiec, R. M. (2023). The mindfulness and character strengths workbook. Hogrefe Publishing GmbH.

Niemiec, R. M. (2012). VIA character strengths: Research and practice (The first 10 years). In Well-being and cultures: Perspectives from positive psychology (pp. 11-29). Dordrecht: Springer Netherlands.

Character Strengths https://www.viacharacter.org/character-strengths-via

Character Strengths vs. Other Strengths https://www.multipleintelligencesoasis.org/blog/2019/2/21/character-vs-other-strengths

Character Strengths: Personality Qualities & Virtues Guide https://www.tilt365.com/the-tilted-edge/blog/post/character-strengths-personality-qualities-virtues-guide

Character Strengths for Adults www.ggie.berkeley.edu/my-well-being/character-strengths-for-adults

TÌM HIỂU THÊM